Tiêu điểm tuần 34: Vật liệu xây dựng Việt Nam – ️ Tình trạng, Biện pháp, và Triển vọng

1. Giá vật liệu vẫn leo thang—áp lực lớn cho các dự án hạ tầng

Theo Phó Chủ tịch Hiệp hội Vật liệu Xây dựng Việt Nam, giá các vật liệu thiết yếu như cát và gạch đã có tăng mạnh từ đầu năm 2025. Sự tăng giá này tiếp tục đè nặng lên chi phí dự án và khiến các nhà thầu gặp khó khăn trong việc kiểm soát chi phí.vietnamnews.vn

Nguyên nhân chính bao gồm:

• Thiếu nguồn cung và các vấn đề trong cấp phép khai thác khoáng sản

• Găm hàng, thao túng giá trên thị trường nguyên liệu xây dựngvietnamnews.vnen.vneconomy.vn

Đứng trước tình hình này, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành chỉ thị số 85/CĐ-TTg ngày 10 6 2025, yêu cầu:

• Các bộ, ngành nhanh chóng ổn định giá, đảm bảo nguồn cung vật liệu

• Siết chặt kiểm soát hành vi găm hàng, thao túng thị trường

• Đẩy nhanh cấp phép khai thác, giảm thời gian và thủ tục tới ít nhất 30%, mở quyền khai thác trực tiếp cho nhà thầu dự ánvietnamnews.vnen.vneconomy.vn

Đặc biệt, Thủ tướng cũng thúc đẩy việc phát triển vật liệu thân thiện môi trường như vật liệu không nung, cát nhân tạo, cát biển, vật liệu tái chế, với mục tiêu đạt 35–40% sử dụng vật liệu không nung vào cuối năm 2025, giúp tiết kiệm hơn 2,5 triệu tấn CO₂ mỗi năm.vietnamnews.vn

2. Phân hóa rõ rệt trong lợi nhuận doanh nghiệp

Báo cáo của Agriseco (Agribank Securities) cho thấy tình hình ngành xây dựng đang ngày càng phân hoá mạnh do chi phí vật liệu tăng cao. Thay vì dựa vào doanh thu, ngân sách kiểm soát chi phí hiệu quả mới là yếu tố quyết định lợi nhuận bền vữngBRG News.

Cụ thể:

• Vinaconex: lợi nhuận Q1/2025 -68,8% so với cùng kỳ 2024

• Coteccons: lợi nhuận giảm -45,5%

• Trong khi đó, các nhà thầu công trình dân dụng như Dat Phuong Group, LIZEN, Đèo Cả lại báo cáo lợi nhuận tăng, nhờ chu kỳ ngắn và linh hoạt điều chỉnh giáBRG News.

Một số doanh nghiệp như FECON đặt mục tiêu doanh thu 5.000 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế 200 tỷ; Vinaconex kỳ vọng doanh thu 15.500 tỷ và lãi sau thuế 1.200 tỷ đồng trong năm 2025BRG News.

3. Hiệu ứng tích cực từ chính sách bảo hộ “Made in Vietnam”

Báo cáo Q1 2025 từ Reportlinker nhấn mạnh tác động rõ ràng từ các biện pháp chống bán phá giá thép nhập khẩu từ Trung Quốc: giúp các nhà sản xuất trong nước như Hoa Phát Group được ưu thế, giảm cạnh tranh không lành mạnhreportlinker.com.

Cùng với đó, kỳ vọng vào tỷ trọng đầu tư công tăng lên 7% GDP đang mở ra cơ hội rất lớn cho ngành vật liệu, tạo động lực kích cầu tăng trưởng tiếp theo.reportlinker.com

4. Xu hướng dài hạn: xanh hóa, đổi mới và định vị toàn cầu

Không chỉ tính đến nay, ngành vật liệu xây dựng Việt Nam đã và đang chuyển mình theo hướng bền vững và đổi mới kỹ thuật:

• Tăng trưởng mạnh mẽ trong 40 năm qua: sản lượng đồ vệ sinh (sanitary ware) tăng từ 140.000 sản phẩm năm 1994 lên 26,6 triệu sản phẩm năm 2023, glass xây dựng từ 5,8 triệu m² lên 331 triệu m²en.vneconomy.vn.

• Sản phẩm xanh như bê tông tự lành, bê tông xanh, gạch không nung, tấm thông minh, kính tiết kiệm năng lượng, cát nhân tạo đang được nghiên cứu, phát triển và triển khai sản xuấten.vneconomy.vn.

• Tháng 6 2024, Thủ tướng đã yêu cầu tái cấu trúc toàn ngành theo hướng bền vững, ứng dụng công nghệ 4.0, tiết kiệm năng lượng, sử dụng chất thải hiệu quả, tăng chất lượng sản phẩm và giảm nhập khẩuvietnamnews.vn.

• Các hiệp hội ngành và doanh nghiệp cũng đang hợp tác thúc đẩy chuyển giao công nghệ, tăng tự chủ sản xuất, hướng tới “xanh hóa” lâu dàiSustainable Construction Review.

Tổng kết & Nhìn về tương lai

Trong tuần qua, ngành vật liệu xây dựng Việt Nam tiếp tục chứng kiến một bức tranh đầy thử thách nhưng cũng đang chuyển mình đầy triển vọng:

Triển vọng ngành sẽ phụ thuộc nhiều vào diễn biến giải ngân đầu tư công, bước tiến trong ứng dụng công nghệ xanh và khả năng thích ứng nhanh của doanh nghiệp. Nếu tất cả yếu tố này được vận hành hiệu quả, ngành vật liệu có thể trở thành một trong những trụ cột phục hồi kinh tế mạnh mẽ trong năm 2025 và những năm tiếp theo.